De coronacrisis brengt ook in de bouw uitdagingen met zich mee. Wat doet de overheid en hoe kan je als sector zelf bijdragen aan een goede doorloop van projecten in deze tijd?
Maatregelen om door te kunnen bouwen
Een van de eerste maatregelen die door de overheid is genomen, is de Noodwet digitale besluitvorming. Deze kan worden ingezet om bouwprojecten te starten of gaande te houden, waar door de bouw niet stil hoeft komen te liggen. Daarnaast is er het bouw-specifieke protocol ‘Samen veilig doorwerken’ voor de bouw- en technieksector. Maar niet alleen de overheid probeert de bouw aan de gang te houden. De intenties van grote opdrachtgevers en Bouwend Nederland geven aan dat zij de bouwactiviteiten zo veel als mogelijk (vervroegd) door laten gaan, zodat de schade aan de sector beperkt blijft.
Naast bovenstaande wetten, protocollen en intenties kunnen we als sector ook zelf veel doen om projecten in coronatijd in goede samenwerking door te laten lopen. Een aantal experts zijn gezamenlijk gekomen tot 17 tips, speciaal gericht op het omgaan met de coronacrisis binnen bouwprojecten. Dit geldt niet alleen voor de opdrachtgever of de aannemers, maar ook voor toeleveranciers in de bouw.
Maak het expliciet
- Bespreek proactief onzekerheden en wijzigingen als gevolg van de crisis met je (contract)partners. Leg dit expliciet vast, dat voorkomt later zoekwerk en discussie, en gebruik dit om na te denken over oplossingen.
- Actualiseer het risicodossier op basis van de nieuwe werkelijkheid (corona-update) en pas ook de beheersmaatregelen daarop aan. Maak tevens expliciet wat de nieuwe situatie doet met de risicoverdeling.
- Onderbouw expliciet waarom er wel/geen recht is op betaling van een wijziging. Geef aan óf, en zo ja waarom, er sprake is van omstandigheden die het gevolg zijn van de coronacrisis. Spreek af dat een eventuele, later toegekende overheidscompensatie verrekend wordt.
Wees creatief en help elkaar
- Versoepel betalingsregelingen waar mogelijk. Pas bijvoorbeeld ‘100% achteraf factureren’ aan naar ‘betalen naar voortgang’.
- Onderzoek en spreek af of deadlines verruimd kunnen worden. Daarmee anticipeer je op een lagere productie(snelheid) als gevolg van de huidige crisis.
- Kijk creatief naar je planning voor lopende én komende projecten. Bespreek intern en/of met (potentiële) contractpartners of je werk handig kunt verschuiven. Naar achteren als het moet, naar voren als het kan. Kijk daarbij of de crisis juist ook kansen biedt. Denk aan het onderhoud aan installaties in kantoren of scholen, die nu leeg zijn. Of aan het aanleggen of renoveren van infrawerk rondom diezelfde gebouwen.
Bewaak de regels
- Ook de jurist zegt: ga in overleg, probeer elkaars situatie te begrijpen en maak heldere en uitvoerbare afspraken. Houd elkaar op de hoogte van ontwikkelingen die het werk kunnen bemoeilijken of als juist voortgang weer mogelijk is.
- De hoofdregel blijft altijd dat afspraken nagekomen moeten worden. Uitzonderingen langs de routes van overmacht, redelijkheid/billijkheid en/of onvoorziene omstandigheden zijn mogelijk, maar kennen een hoge drempel. Probeer daarom primair om knellende afspraken aan te passen, zonder een beroep te doen op die uitzonderingen. Denk daarbij aan een gezamenlijk overeengekomen scopewijziging, waar alle partijen mee kunnen leven.
- Voor een beroep op overmacht gelden zware eisen. Een beroep op overmacht is dus niet eenvoudig. Vuistregel: bedenk dat er een plicht vanuit de overheid moet zijn die uitvoering van de verplichting belemmert; is er een alternatief dan verkleint dat de mogelijkheid een beroep op overmacht te doen.
- Bedenk dat de wet een norm kent die zegt dat opdrachtgevers en opdrachtnemers rekening moeten houden met elkaars gerechtvaardigde belangen: de redelijkheid en billijkheid. Die redelijkheid en billijkheid kunnen partijen dwingen om met elkaar in gesprek te gaan als sprake is van onvoorziene omstandigheden.
- UAV 2012 en UAV GC 2005. Kosten die het gevolg zijn van coronaregelgeving die na de dag van aanbesteding of na de dag van de prijsaanbieding van de aannemer in werking is getreden, komen in beginsel voor rekening van de opdrachtgever (zie paragraaf 6-12 UAV 2012 en 11-3 UAV GC 2005). Ook kennen beide contractvormen elk een eigen regeling voor het geval van kostenverhogende omstandigheden.
Houding en gedrag (#Doeslief)
- Bel eens wat vaker met je contract- en/of samenwerkingspartners, juist als je ze door de crisis minder spreekt. Knip het persoonlijke even los van het zakelijke en laat merken dat je om elkaar geeft. Vraag naar zieken bij die andere partij, bespreek frustraties en probeer te begrijpen wat de ander doormaakt.
- Bespreek dan ook het werk, de samenwerking, het project. Kies daarbij geen verwijtende houding als zaken niet (goed) lopen. Informeer wat er precies misgaat, hoe dat komt en bied aan om elkaar waar mogelijk te helpen.
- Probeer het zo veel als mogelijk leuk te houden en blijf ook informeel actief. Organiseer eens een digitale borrel, pubquiz of een koffiezetapparaat-meeting. Intern, of juist ook met externe partners. Waarbij het even niet gaat om werk.
Webinar
Een verslag van het webinar over dit onderwerp vind u via deze link, of bekijk hier de complete video
Bron: bovenstaand artikel is gebaseerd op het artikel ‘Corona in bouwprojecten: 17 tips én webinar voor meer speelruimte’ in Cobouw
Comments are closed.